نماز های پنج گانه، در آیین زرتشت، از چه زمانی خوانده شده است؟

پرسش: 

نماز های پنج گانه، در آیین زرتشت، از چه زمانی خوانده شده است؟

پاسخ: 

نماز در اوستا به ریخت (شکل) « نِمَنگها» آمده، درپهلوی به ریخت « نماژ» آمده واسلام به آن « صَلات» می گویند. رفتاری فردی وگروهی است که هرتیره (قوم) از روزگاران باستان برای خویش تدارک دیده اند. زرتشت در برخی از سروده هایش، گات هابه نماز ایستاده است. آموزگار راستی دراین شیوه به دست های برافراشته درنماز نیزاشاره می کند، از آنجا که روشنایی در منش زرتشت جایگاهی سپند وارجمند دارد، نماز ونیایش رو به روشنایی سروده می شود. درهات ۲۸ از یسنا که نخستین سرود ازگات هاست، زرتشت به همین شیوه به نماز ونیایش پرداخته است. او آرزو دارد تا بتواند ازمنش نیک بهره بگیرد و باکرداری که برخاسته از خردمندی است، روان آفرینش را خشنود سازد. بدین ترتیب نماز نه تنها با سرود ونغمه های ستایش برانگیز است بلکه با کرداری شایسته همراه است تا آسایش وخوشبختی برای همگانی پدید آورد. موبدان دانشمند در دوران ساسانی برای ساده تر شدن نیایش ها و برپایی آیین های دینی، بخش هایی از یسنا ویشت ها را برگرفته آن را کوتاه تر کرده، پندهایی برآن افزودند وخرده اوستا نامیدند. در نسک (کتاب) خرده اوستا، بخشی برای نیایش بایسته درهر روز نیز پیش بینی شده است. که در پنج گاه سروده شده ویکسان است تنها بخش کوتاه آغازین آن گوناگون است. نخستین که اشهن است، در ستایش فروغ و روشنایی و برای پاسداری ازسَروَر خانواده که پدر ومادرمی باشند، دوم به سرپرست روستا و ده، سوم به نگهبان شهر وشهردار، چهارم به شهریار کشور ودرگاه واپسین به رهبردینی درود فرستاده می شود.