موبد نیکنام گرامی، آیا در دین زرتشت نیز توبه وجود دارد؟ پس از توبه کردن همه گناهان انسان پاک خواهد شد؟

پرسش: 

موبد نیکنام گرامی، آیا در دین زرتشت نیز توبه وجود دارد؟ پس از توبه کردن همه گناهان انسان پاک خواهد شد؟

پاسخ: 

 خیر، به ریختی(:شکلی) که در برخی دین ها «توبه» وجود دارد و پیشوای دینی آن آیین با گرفتن بازگویی(:اعتراف) از کسی که گناهکار است، سبب بخشودگی گناهان او از سوی خداوند می شود و یا اینکه با ریختن آب توبه بر سر کسی، گناهان مَرتو(:انسان) پاک خواهد شد، دربینش زرتشت وتراداد(:سنت) مزدیسنان وجود ندارد. 

 

در بینش زرتشت، هر کار ناشایستی که از مرتوگان(:مردمان، بشر)روی دهد، بخشی از هویت او را آشکارخواهد کرد و همانند کفه ای از ترازو بار گناه او سنگین تر خواهد شد. این کس آنگاه که باور دارد گناه و کار ناشایستی از او سرزده است، به هرهنگامی در زندگی آینده اش توانایی دارد که با اراده و اختیار خویش، کارهای شایسته و نیک بیشتری از خود داشته باشد تا کفه دیگر ترازوی کردارش را با نیکوکاری سنگین تر کند. 

بدین روی با افزون کردن نیکی های آینده خویش، گناهان گذشته اش،  ناپدید خواهد شد.

 

آشکار است باچنین بینشی، هرکس با اراده خویش توانایی دارد کارهای نیک وشایسته بسیاری از خود برجای گذارد که نه تنها گناهش را با اراده خویش پاک کرده و بخشوده است، بلکه همین گناهکار با نیکوکاری های بیش از پیش خود، از نیکان وخوبان روزگار گردد.

 

ناگفته پیداست در چنین شیوه یی، این امیدواری برای همگان وجود خواهد داشت که مردم به راستی و نیکی گرایش داشته باشد و نیازی به توبه برای بخشودگی گناهان به یاری میانجی(:دلال)، رابط وپیشوایی ویژه نخواهد بود. 

 

گفتنی است در زمان ساسانی به سبب ورود اینگونه اندیشه ها از دین های دیگر به ایران، موبدان برای اینکه از گرایش زرتشتیان به کیشی غیر ایرانی پیش گیری کرده باشند. بخش کوتاهی را به اوستا افزودند که «پَتِت pateth»به چمار(:معنی) پشیمانی نام گرفته است. دراین سروده اوستایی به مواردی رفتاری اشاره شده که کارهای ناشایست آن روزگار بوده است و هرکس با سرودن آن بر خود پیمان می بسته که چنین کارهای ناشایستی را از آن پس انجام نخواهد داد وچنانچه پیش از این از او سر زده است پشیمان شده و پوزش خواسته است.