موبد نیکنام درود، جایگاه روح، جان و روان در کیش زرتشت چیست؟

پرسش: 

موبد نیکنام درود، جایگاه روح، جان و روان در کیش زرتشت چیست؟

پاسخ: 

 درود برشما، روح یک واژه عربی و جمع آن ارواح است. واژه  پارسی آن "روان" است که در اوستا به ریخت «اوروان»آمده است. یکی از بخش های چهارگانه هویت مرتو(:انسان) است که همیشه خواهد بود با کردار نیک درتن شادمان وخرسند خواهد شد و با گزینش کژاندیشی، بدگفتاری و کرداری ناشایست، "روان" رنجور وافسرده خواهد شد. 

 

 جان نیز نیرویی است که بدن را به کار و کوشش فرا می خواند. در باور ترادادی(:سنتی) زرتشتی،  هویت مَرتو(:انسان) از دوگزینه مادی و مینوی فراهم گشته است، گزینه مادی از«تن» و«جان» و گزینه مینوی از «روان» و«فروهر» است. جان پس از درگذشت مَرتو از بین خواهد رفت. روان در یکی از جایگاه های « وَهیشتم مَنو» (بهشت) که سرای نوروسرود برای نیکوکاران است جای می گیرد، روان بدکاران نیز در جایگاه « اَچیشتم مَنو» که سرای سکوت و تاریکی است جای خواهد داشت.

 

فرَوَهَر در اوستا به ریخت«فرَوَشی» و درزبان پهلوی «فرَوَرتی» است. فروزه اهورایی است که همراه با مَرتو از آغاز زاده شدن در نهاد وی بوده تا وی را پیوسته رایزنی وراهنمایی کرده تا همه گاه به "فروشی" ، (:نیروی پیش برنده اهورایی) پیوسته بوده به سوی پیشرفت گام بردارد.

 

 پس از درگذشت هرمرتو، فروهر او به فروهران پیوسته خواهد شد، روانش در سرایی شایسته کردارش جای خواهد گرفت، جان و تن که بخش مادی است از آن پس بی ارزش خواهد بود و تنها برای آلوده نشدن زیستگاه بایستی تنِ بیجان را با یکی از پاک کننده ها(آب، خاک، هوا، اتش) به آرامش رساند.